Một lần, khi đang xếp hàng chờ gửi thư đảm bảo ở bưu điện, tôi nhận thấy 1 nhân viên đứng sau quầy phục vụ khách hàng trông rất chán nản. Tôi thử về các công việc thường ngày của anh: cân các phong bì, dán những con tem, thối lại tiền lẻ và trao biên lai cho khách. Mọi thứ cứ lặp đi lặp lại đơn điệu hết năm này sang năm khác thì làm sao anh ta không chán ngán cho được. Thế là tôi tự nhủ: "Mình sẽ thử làm cho anh chàng này vui lên xem sao". Để làm điều đó, tôi cần nói 1 điều gì đó thật thú vị, dĩ nhiên không phải về tôi mà về anh ta. Tôi quan sát và 1 ý tưởng hiện ra. Khi anh đang cân phong thư tôi gửi, tôi nói: "Ước gì tôi có mái tóc đẹp như của anh". Anh ta ngẩng lên, hơi ngạc nhiên, gương mặt bỗng nhận ra với nụ cười rộng mở và trả lời khiêm tốn: "Cảm ơn ông, hôm nay nó không được đẹp như mọi ngày!". Tôi cam đoan rằng nếu như chúng ta ích kỉ 1 cách đáng khinh bỉ đến nỗi không thể chia sẻ được 1 ít hạnh phúc và tặng 1 lời khen ngợi thành thực mà không mưu cầu lợi ích cho riêng mình, vụ lợi, thì chắc chắn chúng ta sẽ thất bại và rất đáng bị thất bại.
Thật lòng, tôi cũng muốn đạt được 1 điều từ việc này. Tôi muốn 1 điều vô giá. Và, tôi đã có được nó. Đó là cảm giác cao quý rằng mà mình đã làm được 1 điều có ích cho người khác mà không cần phải được đền đáp. Khi cho đi bằng tất cả tấm lòng, tôi cảm thấy mình đã nhận lại nhiều hơn thế.
Có 1 quy tắc hết sức quan trọng trong việc đối nhân xử thế. Nếu chịu tuân thủ quy tắc này thì hầu như chúng ta sẽ không bao giờ gặp rắc rối trong giao tiếp, sẽ có vô số bạn bè và sẽ luôn hạnh phúc. Còn ngược lại, vi phạm quy tắc này, bạn sẽ gặp khó khăn triền miên. Quy tắc ấy là: "Luôn luôn làm cho người khác cảm thấy họ quan trọng". William James nói: "Nguyên tắc sâu xa nhất trong bản chất con người là sự thèm khát được khen ngợi." Đây chính là điều khiến con người trở nên khác biệt với muôn loài và thúc đẩy nền văn minh nhân loại phát triển.
Những cuộc nghiên cứu của các triết gia trong nhiều thập kỷ qua về quan hệ giữa người với người đều dẫn đến 1 nguyên tắc ứng xử quan trọng. Zoroaster đã dạy nguyên tắc này cho các môn đệ của mình ở Iran cách đây 25 thế kỉ. Khoảng 1 thế kỷ sau đó, cũng nguyên tắc ấy, Lão Tử rồi Khổng Tử đã truyền giảng ở Trung Quốc. Đức Phật đã thuyết giảng chân lý đó bên bờ sông Hằng 500 trước Công nguyên. Kinh sách Ấn Độ giáo đề cập tư tưởng này 1000 năm trước đó. Và cách đây 20 thế kỷ, trên những ngọn đồi ở Do Thái, Chúa Jesus cũng truyền giảng chinhs điều ấy. Nguyên tắc có lẽ quan trọng nhất ấy của nhân gian có thể được tóm gọn như sau: "Hãy đối xử với người khác theo cách mình muốn được đối xử".
Ai cũng muốn được tán thành, được thừa nhận giá trị của bản thân. Ai cũng muốn có cảm giác mình thật quan trọng trong thế giới chật hẹp này. Ai cũng muốn được người thân, bạn bè hay các đối tác "khen ngợi chân thành và thật lòng" chứ không muốn nghe lời nịnh hót, giả dối. Tất cả mọi người chúng ta đều như thế.
Vậy chúng ta hãy tuân theo quy tắc vàng trên, và cho đo điều chúng ta muốn nhận từ người khác.
Vậy nên làm điều đó ở đâu? Vào lúc nào? Câu trả lời là: Bất cứ ở đâu, bất cứ vào lúc nào.
David G. Smith ở Eau Claire, Wisconsin, nói chuyện trước lớp chúng tôi cách ông xử lí 1 tình huống tế nhị khi người ta yêu cầu ông đảm nhiệm phục vụ ăn uống tại 1 buổi hòa nhạc từ thiện.
"Vào đêm hào nhạc, khi tới nơi, tôi thấy 2 bà đứng tuổi với vẻ mặt rất khó chịu đang đứng cạnh quầy giải khát. Trong khi tôi đang suy nghĩ xem nên làm gì, 1 người thuộc ban tài trợ xuất hiện, trao cho tôi 1 hộp tiền và cảm ơn tôi đã nhận nhiệm vụ này. Bà giới thiệu tôi với Rose và Jane - chính là 2 người phụ nữ cau có mà tôi đã nhìn thấy - sẽ hỗ trợ tôi. Nói xong bà vội bước đi để lại 2 con người với 1 bầu không khí tim lặng nặng nề. Biết rằng giữ tiền là 1 công việc thể hiện hình thức quyền lực nên tôi trao cái hộp cho Rose và giải thích rằng tôi không thể giữ tiền lúc này, tôi nghĩ nếu bà giữ thì sẽ tốt hơn. Rồi tôi đề nghị Jame rằng, bà nên hướng dẫn cho 2 cô gái đã từng làm việc ở quầy giải khát kia cách sử dụng chiếc máy làm soda và tôi nhờ bà chịu trách nhiệm giúp phần này luôn. Tối hôm ấy Rose thích thú tính tiền, Jame tự hào chỉ huy các cô phục vụ còn tôi an nhàn thưởng thức hòa nhạc."
Bạn không phải đợi cho đến khi mình là đại sứ Pháp hay chủ tịch đồng quản trị mới sử dụng cách xử thế đơn giản này. Bạn có thể làm nên những chuyện phi thường mỗi ngày với triết lý ấy.
Nếu như cô phục vụ mang đến món ớt trái trong khi bạn đã yêu cầu ớt xay thì nên nói: "Tôi rất tiếc đã làm phiền cô, nhưng tôi thích ớt xay hơn". Chắc hẳn cô ấy sẽ trả lời: "Không sao đâu a" và vui vẻ đổi ngay cho bạn bởi vì cô cảm thấy được tôn trọng.
"Tôi rất ngại làm phiền ông. Ông chịu khó làm giúp...?", "Ông có thể vui lòng....?", "Ông có phiền không nếu...?", "Cảm ơn.", những lời nói lịch sự sẽ đánh tan sự đơn điệu của cuộc sống hàng ngày. Ngoài ra, đó còn là biểu hiện của người lịch sự và có văn hóa.
Ta hãy lấy minh họa khác từ câu chuyện của nhà văn Hall Caine, tác giả những tiểu thuyết như The Christian, The Deeemster, The Manxman, những tác phẩm bán chạy nhất trong nửa đầu thế kỷ 20. Hàng triệu người đã đọc tiểu thuyết của ông. Ông là con 1 người thợ rèn, học chưa hết lớp 8, nhưng cho đến khi mất, ông là nhà văn giàu có nhất trong các nhà văn đương thời.
Câu chuyện như sau: Hall Caine thích sonnet và ballad cho nên ông đọc ngấu nghiến toàn bộ thơ của Dante Gabriel Rossetti. Thậm chí, ông còn viết 1 bài ca ngợi Rossetti và gửi 1 bản chính cho chính Rossetti. Rossetti rất cảm kích và nghĩ: "Chàng trai nào cảm nhận tài năng mình tinh tế như vậy hẳn phải thông minh lắm đây". Thế là Rossetti mời chàng trai ấy đến Luân Đôn làm thư ký cho ông. Đó là bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của Hall Caine. Ở vị trí mới, ông được gặp gỡ rất nhiều văn nghệ sĩ nổi tiếng thời bấy giờ. Họ đã chỉ dẫn và khuyến khích ông bước vào con đường văn chương, đưa tên tuổi ông lên đỉnh cao của vinh quang. Lâu dài Greeba Castle của Hall Cainr trên đảo Man sau đó trở thành 1 nơi được mệnh danh là "Thánh địa Mecca của châu Âu" thu hút du khách từ những đất nước xa xôi trên khắp thế giới đến viếng thăm. Ông để lại 1 tài sản trị giá vài triệu đô-la. Ai biết được ông có thể đã chết lặng lẽ trong nghèo khó nếu như không biểu lộ sự thán phục 1 nhân vật nổi tiếng bằng bài viết trước đó.
Sức mạnh, cái mạnh phi thường của việc đánh giá chân thành và thực lòng như thế. Rssetti tự xem mình là người quan trọng. Điều này không có gì lạ, vì hầu hết mọi người đều như thế.
Cuộc đời của nhiều người có thể thay đổi nếu như có 1 ai đó làm cho người ấy cảm thấy mình quan trọng. Ronald J. Rowland, vốn là 1 giám thị của chúng tôi hồi học ở California, cũng là 1 giáo viên dạy hội họa và thủ công. Ông kể với tôi về 1 học sinh tên Chris ở lớp thủ công căn bản của ông.
"Chris là 1 cậu bé rất nhút nhát, lặng lẽ, thiếu tự tin, thuộc nhóm học sinh không gây được sự chú ý của giáo viên đứng lớp. Nhưng tôi cảm thấy con người ấy có lửa đang nung nấu. Một ngày no, Chris đang chăm chú vào công việc của tại bàn học, tôi đến gần, hỏi Chris xem cậu có muốn học ở lớp cao cấp không. Tôi muốn nắm được 1 dấu hiệu nào đó trên gương mặt của Chris, tôi thấy cậu bé 14 tuổi ấy đang cố tìm cách ngăn những giọt nước mắt.
"Ai ạ? Em ư? Thầy Rowland? Em làm được sao?"
"Chris, đúng thế, em đủ sức làm được!"
Đến đây, tôi cũng phải ngừng lại vì chực trào nước mắt xúc động. Khi Chris bước ra khỏi lớp học ngày hôm ấy, cậu có vẻ cao hơn cả tấc. Cậu ấy nhìn tôi bằng đôi mắt long lanh và nói giọng rõ tàng: "Em cảm ơn thầy, thầy Rowland".
Chris đã dạy cho tôi 1 bài học mà tôi không bao giờ quên. Đó là lòng ước muốn sâu xa được cảm thấy mình quan trọng. Tôi đặt 1 tấm bảng trước cửa lớp ghi hàng chữ "Bạn là người quan trọng" để mọi người có thể thấy và để nhắc nhở chính tôi rằng, mọi học sinh tôi gặp đều quan trọng như nhau".
Một sự thật rõ ràng là hầu hết mọi người bạn gặp đều cảm thấy họ hơn bạn ở 1 điểm nào đó. Cách chắc chắn để chiếm được tình cảm của họ là khiến họ nhận thấy, bằng 1 cách tế nhị, rằng bạn thành thật thừa nhận tầm quan trọng của họ.
Triết gia Emerson từng nói:" Một người tôi gặp trong đời đều hơn tôi ở 1 điểm nào đấy và tôi học được điểm ấy của anh ta".
Nhưng khổ nỗi, những con người tầm thường lại hay kiêu ngạo, tự mãn và khoa trương ầm ĩ nên chẳng muốn học hỏi ở ai điều gì cả. Như đại văn hào Shakesprare đã viết:
"... Ôi con người, con người kiêu ngạo,
Có được chút uy quyền,
... Đã vội diễn trò ngông cuồng trước mặt Đấng Hóa công
Để các vị thiên sứ phải rơi lệ."
Những doanh nhân trong các lớp của tôi hướng dẫn đã ứng dụng những nguyên tắc này và thu được những kết quả rất mỹ mãn.
Đây là trường hợp của 1 luật sư ở Connecticut. Ngay sau khóa học, ông R. cùng vợ đến Long Island thăm họ hàng bên vợ. Khi bị vợ bỏ đứng 1 mình với 1 bà cô của cô ấy, anh đã không bỏ lỡ 1 dịp tốt để thực hành bài học về khen ngợi nhầm thể hiện sự quan tâm của mình. Anh nói:
- Cô ạ, ngôi nhà này được xây vào khoảng năm 1890 phải không?
- Phải rồi cháu, đúng là năm đó.
- Nó làm cháu nhớ đến ngôi nhà nơi cháu đã sinh ra. Đẹp, rộng rãi và chắc chắn. Thời nay người ta không còn xây những ngôi nhà như vậy nữa.
- Ta nghĩ cháu nói đúng đấy, - người cô tán thành. - Tụi trẻ thời nay có thèm biết gì đến thế nào là đẹp đâu! Người ta cần 1 căn phòng xinh xắn để ngủ, còn chúng thì cứ lang thang suốt ngày sáng đêm trên xe hơi.
- Nó là ngôi nhà mơ ước của gia đình ta, bà nói, giọng mơ màng như đang trở về ký ức dịu dàng. - Biết bao năm cô và dượng ước mong, tính toán mọi thứ mới có thể xảy nên nó. Cháu biết không, cô dượng đâu có tiền thuê kiến trúc sư mà tự thiết kế đấy!
Rồi bà chỉ cho ông R. xem từng thứ trong nhà. Ông thực lòng biểu lộ sự thán phục bộ sưu tập quý báu mà bà đã thu thập trong những chuyến du lịch nước ngoài và nâng niu gìn giữ cả đời. Đây là 1 bộ đồ teaf cổ của Anh, bằng sứ Wedgwood, kia là những chiếc giường và ghế kiểu Pháp, những bức tranh của Ý và những tấm màn lụa có xuất xứ từ 1 lâu đài cổ ở Pháp...
Sau đó, bà dẫn ông R. ra nhà để xe. Ở đấy, 1 chiếc ô tô Packard, hãy còn mới nguyên, được đặt ngay ngắn trên những khối gỗ.
- Dượng mua chiếc xe này cho cô không lâu trước khi dượng qua đời. - Bà dịu dàng nói. - Từ khi dượng mất, cô không có dịp dùng nó nữa... Cháu biết thưởng thức cái đẹp, cô tặng cháu chiếc xe đó.
- Ồ không, cô ạ! Cô làm cháu sửng sốt quá. Dĩ nhiên cháu rất quý tấm lòng của cô nhưng cháu không thể nào nhận được. XE của cháu còn mới. Cô còn nhiều họ hàng thân thuộc, họ sẽ thích có được chiếc Packard này.
- Thân thuộc à? - Bà thốt lên trong nỗi giận dữ trào dâng - Phải, nhiều người trong bọn họ chỉ mong cô chết đu để chiếm chiếc xe này. Còn lâu cô mới để cho họ.
- Vậy cô có thể bán nó đi.
- Bán ư? Cháu tưởng cô có thể bán chiếc xe này sao? Làm sao cô có thể đành lòng nhìn những người xa lạ lái chiếc xe mà dượng đã dành dụm mua tặng cô vào những năm tháng kỷ niệm đó? Cô sẽ không bao giờ bán nó. Cô muốn tặng cho cháu bởi vì cháu là người biết quý trọng những kỷ vật...
Ông không dám từ chối nữa vì sợ làm tổn thương tình cảm của người cô.
Người đàn bà này sống cô độc, hiu quạnh trong 1 ngôi nhà lớn với những thứ đồ cổ, những kỷ vật gợi nhớ 1 thời vàng son, tươi trẻ, vinh dự và tràn đầy hạnh phúc. Bà thèm khát được chia sẻ cảm xúc, muốn được quan tâm và trân trọng, được người ta nhắc đến những ký ức, quá khứ ngọt ngào của mình nhưng từ lâu lắm rồi, bà không hề có được chút ấm áp của tình người ấy. Sự trân trọng của người cháu rể đối với bà như 1 dòng suối mát mơn man chảy giữa 1 sa mạc rộng lớn, khô cằn. Lòng biết ơn của bà mạnh đến nỗi bà quyết định tặng người cháu rể chiếc xe Packard yêu quý , kỷ niệm 1 thời hạnh phúc của mình.
George Eastman, nổi tiếng với sản phẩm phim Kodak, người đã phát minh ra phim nhựa dùng cho điện ảnh, tạo nên tài sản hàng tỷ đô-la và trở thành 1 trong những nhà kinh doanh nổi tiếng nhất thế giới. Cho dù thành tích phi thường như vậy, ông vẫn khao khát được khen tặng như bạn và tôi.
Khi Eastman đang xây dựng Trường âm nhạc Eastman, cũng như nhà hát Kilbourn ở Rochester, James Adamson lúc đó là chủ tịch công ty sản xuất ghế cao cấp ở New York muốn giành đơn đặt hàng cung cấp ghế ngồi cho 2 công ty này. Adamson xin gặp Eastman ở Rochester. Khi vừa đến nơi, Adamson được dặn dò: "Nếu chiếm hơn 5 phút nói chuyện với George Eastman thì ông chẳng còn cơ hội nào đâu. Ông ấy là 1 người rất kỷ luật và cực kỳ bận rộn. Xin ông hãy trình bày thật nhanh rồi ra nhé". Và Adamson đã chuẩn bị để trình bày chỉ trong đúng 5 phút.
Khi được đưa vào văn phòng, ông thấy Eastman đang cúi mình trên 1 chồng giấy tờ ở bàn viết. Lát sau, Eastman ngước mắt lên, cất kính và bước về phía người kiến trúc sư và Adamson, nói: "Chào 2 ông, tôi có thể giúp gì cho 2 ông?". Người kiến trúc sư giới thiệu và sau đó Adamson nói: "Thưa ông, trong lúc chờ đợi, tôi ngắm nhìn văn phòng của ông. Không ngờ lại có 1 văn phòng như thế này. Tôi là người kinh doanh đồ gỗ nội thất chuyên nghiệp nhưng cả đời chưa bao giờ nhìn thấy 1 căn phòng nào đẹp đến thế".
George Eastman đáp: "Ông nhắc tôi nhớ tới điều mà suýt nữa tôi đã quên. Quả là nó đẹp thật đúng không? Hồi mới xây, tôi thích lắm. Nhưng giờ hàng đống công việc ngập đầu đến nỗi có khi cả tuần tôi chẳng còn tâm trạng ngó qua nó được 1 lần". Adamson bước đến sờ vào 1 tấm ván: "Đây có phải là gỗ sồi Anh không? Nó hơi khác so với gỗ sồi của Ý". "Đúng thế," Eastman đáo lại, "gỗ sồi này nhập từ Anh, do chính tay 1 người bạn chuyên gia về gỗ quý hồi đó đã chọn cho tôi".
Sau đó Eastman giới thiệu toàn bộ văn phòng, bàn luận về các tỷ lệ, màu sắc, cách chạm trổ và các hiệu quả khác mà ông đã sử dụng trong thiết kế và xây dựng.
Trong khi trò chuyện miên man về căn phòng, khen ngợi những vật dụng bằng gỗ xinh xắn, họ dừng lại bên 1 cửa sổ. Vẫn lối nói khiêm tốn, nhẹ nhàng thường ngày, George Eastman giới thiệu 1 vài công trình mà ông đã thực hiện để giúp đỡ cộng đồng: Trường Đại học Rochester, Bệnh viện đa khoa, Ngôi nhà Hữu nghị, Bệnh viện cho trẻ em... Adamson thật lòng bày tỏ sự cảm kích trước việc Eastman dùng tài sản của mình để chia sẻ khổ đau với những người xung quanh. Sau đó, George Eastman mở khóa 1 tủ kính và lấy ra chiếc máy ảnh đầu tiên mà ông được sở hữu - phát minh của 1 người Anh. Adamson hỏi ông đôi điều về những khó khăn buổi đầu dựng nghiệp. Eastman xúc động kể về thời tuổi thơ nghèo khó của mình, về ngời mẹ góa phải nấu cơm cho nhà trọ trong khi ông làm nhân viên trong 1 công ty bảo hiểm. Cảnh nghèo khổ đã ám ảnh ông. Điều đó thôi thúc ông quyết chí kiếm tiền giúp mẹ khỏi phải làm việc cực nhọc. Adamson còn khơi gợi Eastman nói về kinh nghiệm của mình về phim âm bản. Và Eastman kể lại thời gian ông đã làm việc vất vả như thế nào trong 1 phòng thí nghiệm và đôi khi ở lại suốt đêm. Ông chỉ chợp mắt vài phút ngắn ngủi trong khi chờ đợi các chất hóa học phản ứng với nhau.
James Adamson đã được báo trước rằng mình không thể chiếm của Eastman trên 5 phút nhưng 1 giờ rồi 2 giờ trôi qua mà 2 người vẫn cứ mãi mê trò chuyện. Cuối cùng George Eastman quay về phía Adamson: "Có lần sang Nhật tôi đã mua vài chiếc ghế, để ở ngoài hành lang nhà tôi. Nhưng nắng đã làm tróc sơn, cho nên hôm nọ tôi đi mua 1 ít sơn rồi tự sơn lại. Ông muốn xem không? Thôi, đến nhà tôi ăn trưa đi, tôi sẽ cho ông xem".
Sau bữa trưa, Eastman cho Adamson thấy những chiếc ghế mà ông đã mua ở Nhật. Chúng chỉ có giá vài đô-la, nhưng George Eastman, giờ đây là 1 tỷ phú, lại tự hào về chúng bởi vì chính ông đã sơn lại từng chiếc ghế.
SAu cuộc gặp gỡ, Eastman đặt Adamson 1 đơn hàng lên đén 90.000 đô-la. Ai có thể ngờ James Adamson có được đơn đặt hàng này. Eastman và James Adamson đã trở thành 2 người bạn thân từ lúc gặp nhau lần đầu cho đến khi Eastman qua đời.
Claure Marins, chủ 1 khách sạn ở thành phố Rouen của đã theo nguyên tắc này mà giữ được 1 thành viên chủ chốt của mình. Người nữ nhân viên ấy đã làm việc cho ông được 5 năm, cô là cầu nối Marais và toàn bộ 21 nhân viên của ông. Một buổi sáng nọ ông vô cùng sửng sốt khi nhận được bức thư xin nghỉ việc của cô. Ông nói: "Tôi hết sức ngạc nhiên bởi vì tôi cứ tưởng rằng tôi vẫn chu đáo và hiểu rõ các mong muốn của cô ấy. Có lẽ do cô ấy vừa là bạn đồng thời cũng là nhân viên nên tôi đã quá yên tâm về cô, thậm chí còn yêu cầu ở cô nhiều hơn những nhân viên khác. Dĩ nhiên tôi không thể nào chấp nhận lá đơn này mà không yêu cầu giải thích. Tôi hẹn gặp riêng cô và nói: "Paulette này, cô phải hiểu rằng tôi không thể nào chấp nhận đơn xin nghỉ việc của cô. Cô có ý nghĩa rất lớn đối với tôi cũng như đối với khách sạn này".
Tôi đã nhắc lại điều đó trước mặt toàn bộ các nhân viên và chính thức mời cô ở lại, đồng thời khẳng định lòng tin tưởng của tôi vào cô trước sự có mặt của cả gia đình tôi. Paulette rút đơn xin nghỉ việc, tôi tin cậy ở cô còn hơn cả trước đây. Bên cạnh đó, tôi thường biểu lộ sự trân trọng của mình về công việc của cô và luôn khẳng định cố quan trọng như thế nào đối với tôi cũng như đối với khách sạn".
Nguyên tắc này có thể dùng trong gia đình không? Bà Dorothy Dix, chuyên gia tâm lý nổi tiếng phát biểu: "Khi bạn chưa học nghệ thuật khen ngợi thì bạn đừng nên lập gia đình". Đã bao lâu rồi bạn quên khen người vợ đảm đang của mình? Bao lâu rồi bạn quên cảm ơn ngời chồng tận tụy của mình? Lần cuối cùng bạn khen ngợi, nhìn nhận nỗ lực đóng góp của nhân viên mình là khi nào? Nếu bạn bảo là vợ hoặc chồng không có gì đáng để khen, thế thì ngày xưa các bạn lấy lý do gì để đến với nhau. Nếu bạn bảo nhân viên mình không cần khen ngợi cũng làm việc tốt thì họ chỉ làm đúng công việc được giao mà thôi. Thực sự, với những lời khen ngợi và biết ơn chân thành, bạn sẽ chẳng mất gì để trở thành 1 người đáng yêu trong mắt vợ hoặc chồng mình; tương tự, là 1 cấp trên biết trân trọng và quan tâm đến nhân viên của mình.
* Người có giá trị nhất là người giúp cho đồng loại mình được nhiều nhất. Làm cho người khác cảm thấy họ quan trọng là 1 trong những cách thức hữu ích nhất để giúp họ sống và làm việc tốt hơn.
* Long ham muốn được tỏ ra mình quan trọng là 1 sự thôi thúc mạnh mẽ nhất trong bản chất của con người.
Rồi bà chỉ cho ông R. xem từng thứ trong nhà. Ông thực lòng biểu lộ sự thán phục bộ sưu tập quý báu mà bà đã thu thập trong những chuyến du lịch nước ngoài và nâng niu gìn giữ cả đời. Đây là 1 bộ đồ teaf cổ của Anh, bằng sứ Wedgwood, kia là những chiếc giường và ghế kiểu Pháp, những bức tranh của Ý và những tấm màn lụa có xuất xứ từ 1 lâu đài cổ ở Pháp...
Sau đó, bà dẫn ông R. ra nhà để xe. Ở đấy, 1 chiếc ô tô Packard, hãy còn mới nguyên, được đặt ngay ngắn trên những khối gỗ.
- Dượng mua chiếc xe này cho cô không lâu trước khi dượng qua đời. - Bà dịu dàng nói. - Từ khi dượng mất, cô không có dịp dùng nó nữa... Cháu biết thưởng thức cái đẹp, cô tặng cháu chiếc xe đó.
- Ồ không, cô ạ! Cô làm cháu sửng sốt quá. Dĩ nhiên cháu rất quý tấm lòng của cô nhưng cháu không thể nào nhận được. XE của cháu còn mới. Cô còn nhiều họ hàng thân thuộc, họ sẽ thích có được chiếc Packard này.
- Thân thuộc à? - Bà thốt lên trong nỗi giận dữ trào dâng - Phải, nhiều người trong bọn họ chỉ mong cô chết đu để chiếm chiếc xe này. Còn lâu cô mới để cho họ.
- Vậy cô có thể bán nó đi.
- Bán ư? Cháu tưởng cô có thể bán chiếc xe này sao? Làm sao cô có thể đành lòng nhìn những người xa lạ lái chiếc xe mà dượng đã dành dụm mua tặng cô vào những năm tháng kỷ niệm đó? Cô sẽ không bao giờ bán nó. Cô muốn tặng cho cháu bởi vì cháu là người biết quý trọng những kỷ vật...
Ông không dám từ chối nữa vì sợ làm tổn thương tình cảm của người cô.
Người đàn bà này sống cô độc, hiu quạnh trong 1 ngôi nhà lớn với những thứ đồ cổ, những kỷ vật gợi nhớ 1 thời vàng son, tươi trẻ, vinh dự và tràn đầy hạnh phúc. Bà thèm khát được chia sẻ cảm xúc, muốn được quan tâm và trân trọng, được người ta nhắc đến những ký ức, quá khứ ngọt ngào của mình nhưng từ lâu lắm rồi, bà không hề có được chút ấm áp của tình người ấy. Sự trân trọng của người cháu rể đối với bà như 1 dòng suối mát mơn man chảy giữa 1 sa mạc rộng lớn, khô cằn. Lòng biết ơn của bà mạnh đến nỗi bà quyết định tặng người cháu rể chiếc xe Packard yêu quý , kỷ niệm 1 thời hạnh phúc của mình.
George Eastman, nổi tiếng với sản phẩm phim Kodak, người đã phát minh ra phim nhựa dùng cho điện ảnh, tạo nên tài sản hàng tỷ đô-la và trở thành 1 trong những nhà kinh doanh nổi tiếng nhất thế giới. Cho dù thành tích phi thường như vậy, ông vẫn khao khát được khen tặng như bạn và tôi.
Khi Eastman đang xây dựng Trường âm nhạc Eastman, cũng như nhà hát Kilbourn ở Rochester, James Adamson lúc đó là chủ tịch công ty sản xuất ghế cao cấp ở New York muốn giành đơn đặt hàng cung cấp ghế ngồi cho 2 công ty này. Adamson xin gặp Eastman ở Rochester. Khi vừa đến nơi, Adamson được dặn dò: "Nếu chiếm hơn 5 phút nói chuyện với George Eastman thì ông chẳng còn cơ hội nào đâu. Ông ấy là 1 người rất kỷ luật và cực kỳ bận rộn. Xin ông hãy trình bày thật nhanh rồi ra nhé". Và Adamson đã chuẩn bị để trình bày chỉ trong đúng 5 phút.
Khi được đưa vào văn phòng, ông thấy Eastman đang cúi mình trên 1 chồng giấy tờ ở bàn viết. Lát sau, Eastman ngước mắt lên, cất kính và bước về phía người kiến trúc sư và Adamson, nói: "Chào 2 ông, tôi có thể giúp gì cho 2 ông?". Người kiến trúc sư giới thiệu và sau đó Adamson nói: "Thưa ông, trong lúc chờ đợi, tôi ngắm nhìn văn phòng của ông. Không ngờ lại có 1 văn phòng như thế này. Tôi là người kinh doanh đồ gỗ nội thất chuyên nghiệp nhưng cả đời chưa bao giờ nhìn thấy 1 căn phòng nào đẹp đến thế".
George Eastman đáp: "Ông nhắc tôi nhớ tới điều mà suýt nữa tôi đã quên. Quả là nó đẹp thật đúng không? Hồi mới xây, tôi thích lắm. Nhưng giờ hàng đống công việc ngập đầu đến nỗi có khi cả tuần tôi chẳng còn tâm trạng ngó qua nó được 1 lần". Adamson bước đến sờ vào 1 tấm ván: "Đây có phải là gỗ sồi Anh không? Nó hơi khác so với gỗ sồi của Ý". "Đúng thế," Eastman đáo lại, "gỗ sồi này nhập từ Anh, do chính tay 1 người bạn chuyên gia về gỗ quý hồi đó đã chọn cho tôi".
Sau đó Eastman giới thiệu toàn bộ văn phòng, bàn luận về các tỷ lệ, màu sắc, cách chạm trổ và các hiệu quả khác mà ông đã sử dụng trong thiết kế và xây dựng.
Trong khi trò chuyện miên man về căn phòng, khen ngợi những vật dụng bằng gỗ xinh xắn, họ dừng lại bên 1 cửa sổ. Vẫn lối nói khiêm tốn, nhẹ nhàng thường ngày, George Eastman giới thiệu 1 vài công trình mà ông đã thực hiện để giúp đỡ cộng đồng: Trường Đại học Rochester, Bệnh viện đa khoa, Ngôi nhà Hữu nghị, Bệnh viện cho trẻ em... Adamson thật lòng bày tỏ sự cảm kích trước việc Eastman dùng tài sản của mình để chia sẻ khổ đau với những người xung quanh. Sau đó, George Eastman mở khóa 1 tủ kính và lấy ra chiếc máy ảnh đầu tiên mà ông được sở hữu - phát minh của 1 người Anh. Adamson hỏi ông đôi điều về những khó khăn buổi đầu dựng nghiệp. Eastman xúc động kể về thời tuổi thơ nghèo khó của mình, về ngời mẹ góa phải nấu cơm cho nhà trọ trong khi ông làm nhân viên trong 1 công ty bảo hiểm. Cảnh nghèo khổ đã ám ảnh ông. Điều đó thôi thúc ông quyết chí kiếm tiền giúp mẹ khỏi phải làm việc cực nhọc. Adamson còn khơi gợi Eastman nói về kinh nghiệm của mình về phim âm bản. Và Eastman kể lại thời gian ông đã làm việc vất vả như thế nào trong 1 phòng thí nghiệm và đôi khi ở lại suốt đêm. Ông chỉ chợp mắt vài phút ngắn ngủi trong khi chờ đợi các chất hóa học phản ứng với nhau.
James Adamson đã được báo trước rằng mình không thể chiếm của Eastman trên 5 phút nhưng 1 giờ rồi 2 giờ trôi qua mà 2 người vẫn cứ mãi mê trò chuyện. Cuối cùng George Eastman quay về phía Adamson: "Có lần sang Nhật tôi đã mua vài chiếc ghế, để ở ngoài hành lang nhà tôi. Nhưng nắng đã làm tróc sơn, cho nên hôm nọ tôi đi mua 1 ít sơn rồi tự sơn lại. Ông muốn xem không? Thôi, đến nhà tôi ăn trưa đi, tôi sẽ cho ông xem".
Sau bữa trưa, Eastman cho Adamson thấy những chiếc ghế mà ông đã mua ở Nhật. Chúng chỉ có giá vài đô-la, nhưng George Eastman, giờ đây là 1 tỷ phú, lại tự hào về chúng bởi vì chính ông đã sơn lại từng chiếc ghế.
SAu cuộc gặp gỡ, Eastman đặt Adamson 1 đơn hàng lên đén 90.000 đô-la. Ai có thể ngờ James Adamson có được đơn đặt hàng này. Eastman và James Adamson đã trở thành 2 người bạn thân từ lúc gặp nhau lần đầu cho đến khi Eastman qua đời.
Claure Marins, chủ 1 khách sạn ở thành phố Rouen của đã theo nguyên tắc này mà giữ được 1 thành viên chủ chốt của mình. Người nữ nhân viên ấy đã làm việc cho ông được 5 năm, cô là cầu nối Marais và toàn bộ 21 nhân viên của ông. Một buổi sáng nọ ông vô cùng sửng sốt khi nhận được bức thư xin nghỉ việc của cô. Ông nói: "Tôi hết sức ngạc nhiên bởi vì tôi cứ tưởng rằng tôi vẫn chu đáo và hiểu rõ các mong muốn của cô ấy. Có lẽ do cô ấy vừa là bạn đồng thời cũng là nhân viên nên tôi đã quá yên tâm về cô, thậm chí còn yêu cầu ở cô nhiều hơn những nhân viên khác. Dĩ nhiên tôi không thể nào chấp nhận lá đơn này mà không yêu cầu giải thích. Tôi hẹn gặp riêng cô và nói: "Paulette này, cô phải hiểu rằng tôi không thể nào chấp nhận đơn xin nghỉ việc của cô. Cô có ý nghĩa rất lớn đối với tôi cũng như đối với khách sạn này".
Tôi đã nhắc lại điều đó trước mặt toàn bộ các nhân viên và chính thức mời cô ở lại, đồng thời khẳng định lòng tin tưởng của tôi vào cô trước sự có mặt của cả gia đình tôi. Paulette rút đơn xin nghỉ việc, tôi tin cậy ở cô còn hơn cả trước đây. Bên cạnh đó, tôi thường biểu lộ sự trân trọng của mình về công việc của cô và luôn khẳng định cố quan trọng như thế nào đối với tôi cũng như đối với khách sạn".
Nguyên tắc này có thể dùng trong gia đình không? Bà Dorothy Dix, chuyên gia tâm lý nổi tiếng phát biểu: "Khi bạn chưa học nghệ thuật khen ngợi thì bạn đừng nên lập gia đình". Đã bao lâu rồi bạn quên khen người vợ đảm đang của mình? Bao lâu rồi bạn quên cảm ơn ngời chồng tận tụy của mình? Lần cuối cùng bạn khen ngợi, nhìn nhận nỗ lực đóng góp của nhân viên mình là khi nào? Nếu bạn bảo là vợ hoặc chồng không có gì đáng để khen, thế thì ngày xưa các bạn lấy lý do gì để đến với nhau. Nếu bạn bảo nhân viên mình không cần khen ngợi cũng làm việc tốt thì họ chỉ làm đúng công việc được giao mà thôi. Thực sự, với những lời khen ngợi và biết ơn chân thành, bạn sẽ chẳng mất gì để trở thành 1 người đáng yêu trong mắt vợ hoặc chồng mình; tương tự, là 1 cấp trên biết trân trọng và quan tâm đến nhân viên của mình.
* Người có giá trị nhất là người giúp cho đồng loại mình được nhiều nhất. Làm cho người khác cảm thấy họ quan trọng là 1 trong những cách thức hữu ích nhất để giúp họ sống và làm việc tốt hơn.
* Long ham muốn được tỏ ra mình quan trọng là 1 sự thôi thúc mạnh mẽ nhất trong bản chất của con người.
- John Dewey
NGUYÊN TẮC 9:
THẬT LÒNG CHO NGƯỜI KHÁC THÁY RẰNG HỌ QUAN TRỌNG.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét